Verlichting boven de baan

[SuperSylvester]

Omdat ik hier nogal wat tijd in gestopt heb, lijkt het me zinvol om dat met jullie te delen.

Ik heb 3 methodes geprobeerd om mijn baan te verlichten:

1. Gloeilampen (halogeenlampen)

2. Ledverlichting (strips)

3. TL-verlichting


Boven de baan heb ik een koof gemaakt met een frieslijst ervoor, daar zou de verlichting ingebouwd moeten worden.
Verder wil ik een dag/avond/nacht programma om het licht langzaam te dimmen en de verlichting op en rond de baan automatisch in te schakelen.

1. Gloeilampen of halogeenlampen
Dit was mijn eerste optie. Gloeilampen zijn relatief goedkoop in aanschaf en laten zich perfect dimmen.
Het licht is niet helemaal egaal vanwege de spots maar dat vind ik niet storend.
Het grootste nadeel is het energieverbruik en de daarbij behorende warmte-ontwikkeling.
Uitgerekend zou ik uiteindelijk zo'n 20 spots nodig hebben van 50W/stuk = 1000W

2. Led(strips)
Omdat ik goede ervaringen van andere hoorde heb ik voor een paar euro enkele ledstrips gekocht.
Ledstrips zijn goedkoop, makkelijk in te bouwen en verbruiken nauwelijks energie. Ze laten zich redelijk goed dimmen.
Na montage van een ledstrip bleek al gauw dat de lichtopbrengst ver beneden peil was. Een 2e strip ernaast geplaatst maar nog
steeds veel te weinig licht. Led's zijn weliswaar fel maar verliezen snel hun kracht en de afstand tussen baan en koof is bijna 1m.
Een bijkomend nadeel van de strips vind ik dat er een soort kerststal effect optreedt, heel gezellig met de kerst maar niet wat ik bereiken wil.

3. TL-verlichting
Deze optie heb ik als laatste geprobeerd, het is tevens de duurste en het dimmen van TL buizen is nog niet zo eenvoudig.

In de bouwmarkt een 4-tal extra goedkope Tl-armaturen aangeschaft van elk 36W, lengte = 120cm.
Na openen heb ik gelijk zowat alles eruit gesloopt:


Om de TL straks te kunnen dimmen moet er een ander voorschakelapparaat gebruikt worden, op de foto de Philips HFR 236 TLD, geschikt om 2 TL buizen te dimmen van 36W



De oude elektronische VSA's zijn gratis af te halen (de onderste op bovenstaande foto), geef maar een seintje als iemand interesse heeft
Het verschil tussen een conventionele VSA met starter is dat de elektronische VSA niet dat knippereffect heeft bij het inschakelen.

Vervolgens ga ik de VSA op een apart plankje monteren zodat die straks in de koof ingebouwd kan worden.






En hier op de koof in een testopstelling met 2 TL buizen aangesloten


Omdat de bijgeleverde TL buis de kleur 840 (wit licht) had, heb ik deze vervangen door een kleur 830 (warmwit)





En dan het resultaat:












De voordelen van TL verlichting:
- Mooi egaal licht van de juiste kleur
- Ruim voldoende lichtopbrengst
- Energiezuinig

De nadelen:
- Duurder in aanschaf (een complete set van 4 Tl-buizen met dimbare VSA's kost ongeveer €150
- Niet helemaal dimbaar, ze dimmen van 10% - 100% bij een stuurspanning van 0V - 10V (ze gaan niet helemaal uit tenzij je de spanning eraf haalt)
- Iets meer inbouw-werk

Tot nu toe vind ik de TL verlichting wel verreweg de mooiste en ga hier ook mee verder.

Wat nog op het programma staat:

- Sterrenhemel (deels klaar)
- Avondrood
- Het bedieningspaneel een facelift geven, met name de onderschriften



Wordt vervolgd...

[Wim Corduwener]

Die TL-buizen geven denk ik het beste licht. Je kunt die buizen ook nog kopen in een kleurentemperatuur die dicht tegen daglicht aanzit. Je zou nog kunnen overwegen om de achterwand heel lichtblauw te schilderen, waardoor je al een beetje daglicht-effect krijgt.

[Rob Bosman]

De dimbare tl buizen had ik boven me aquarium van 3200 liter 2 rijen van 6 lampen dure liefhebberij maar wel mooi de tl zijn te krijgen in verschillende kleurtinten ik had wel de speciale dunnen buizen boven me bak hangen wel de zelfde VSA een apparaatje voor het dim programma die je via de usb op de comp aansluit en met een speciaal programma vloeiend de dag en nacht ciclus kon nabootsen. Zal is even na zoeken wat en hoe ik het had.

[SuperSylvester]

Wim, de muren zijn lichtblauw hoor. Even een oude foto naar boven halen:



Daglicht zou je met de kleur 840 krijgen maar die is te wit naar mijn idee, vandaar dat ik de 830 aangeschaft heb, deze is perfect voor mij.
Och, en een TL buis kost nog geen € 3,00 dus dan kun je nog wel eens wat experimenteren 

@Rob, inderdaad kun je bij aquariumfreaks dit soort spullen vinden en nu dus ook bij een enkele verdwaalde modelspoorder 
De dag/nacht regeling heb ik zelf gebouwd en is zo goed als klaar.

[Opa-Bullcat]

Jack had jij die leds, zo plat tegen het plafond van je hemel aangeplakt? ik heb namelijk hetzelfde hier in mijn LGB vitrine zitten en daar heb ik ze dus op een hoekprofiel geplakt zodat je niet tegen het licht in keek.

En ik hoop mijn hemel niet op 1 meter te krijgen maar wel even iets lager denk ik 60 cm of zo.

[SuperSylvester]

Hoi Hans, ik had 2 strips geplakt; eentje aan de binnenkant van de frieslijst en een tegen het plafond van de koof.
Ik heb ook nog een middendeel met de stad waar je dus die strips heel goed ziet zitten en dat ging mij al vrij snel storen.

Met 60cm afstand zou het al heel wat beter kunnen uitpakken maar met 1m blijft het altijd schemerig in Hoogveld 

[Pierre]

Bij mij hangt de ledstrip van het diorama ook op 60 cm Jack en daar voldoet deze prima. Maar ik ben blij dat jij het op een hogere maat hebt geprobeerd. Ik heb namelijk ook TL buizen op mijn baan maar wilde overstappen op led. Dat ga ik naar aanleiding van jouw ondervindingen dus dan maar niet doen.

[Rob Bosman]

Ik gebruikte T8 buizen en de dimmer van flora mate helaas is deze niet meer te leveren omdat een onderdeel wat nodig is niet meer verkrijgbaar is. Omdat T8 buizen in heel veel kleuren te krijgen is, het zijn natuurlijk ook planten lampen kon je met het computerproggie wat bij de flora mate zat en de juiste lampen heel mooi van nacht naar dag gaan en weer terug en van nacht naar dag is de kleur stelling weer anders dan van dag naar nacht.

Zag nu trouwens wel dat ze de T8 ook in led tl hebben nu

Ben wel benieuwd of er een vervanger komt van de flora mate

[SuperSylvester]

Pierre, je kunt het altijd op een stukje proberen maar bij mij was de lichtopbrengst niet voldoende.
Ik heb heel wat banen bekeken waar ledstrips werden toegepast en idd die hadden allemaal een kleinere afstand tot de baan.
Misschien als ik 3 of 4 strips plak dat het dan wel voldoende is maar dat vind ik dus niet mooi.

Rob, idd op de site van die Flora Mate staat dat er een kritisch onderdeel niet meer te krijgen is. Jammer.
Wat ik zo lees is, dat ze TL lampen met verschillende kleurtemperatuur gaan mengen zodat deze varieert.

[Pierre]

Boven mijn baan is ongeveer 80 cm. Dat is er net tussenin dus ik ga het maar eens avonturen Jack. Ik laat het tzt wel weten.

[SuperSylvester]

Maar waarom zou je van je TL af willen? Ben je daar niet tevreden over?

[Roel]

Hallo Jack,

Een leuke discussie heb je aangezwengeld, dat ik zeker ga volgen. Zelf heb ik hier nog geen inbreng, omdat ik me er nog niet in verdiept heb.
Maar ik krijg er straks wel mee te maken.

[Pierre]

Maar waarom zou je van je TL af willen? Ben je daar niet tevreden over?

Er hangen nu 4 lange en 7 korte buizen boven de tafel en voor het mooie moeten er nog een lange en een korte bij. Ik denk dat het een stuk zuiniger kan met led verlichting. Bovendien moeten de twee TL lampen op een plek komen waar niets boven de tafel is. Een latje met led's is dan snel geplaatst.

[Rob Bosman]

Als je gewoon voldoende licht boven je baan wilt hebben dan maakt kleur niet zo veel uit en volstaat helder wit led verlichting.

Heb je de ambitie om de kleuren van het licht buiten na te bootsen dan komt er meer bij kijken dan alleen helder wit en warm wit blauw en rood en dat goed kennen mengen via software is dan wel een vereiste als je dan de overgang kan maken naar een sterren hemel dan heb je het wel dik voor elkaar. Is wel mosterlijk gaaf.
Ik laat het maar aan de natuur zelf over heb 4 meter ruit aan de lange kant van de baan later wel eens zien als er weer een goed licht systeem komt.

[SuperSylvester]

Er hangen nu 4 lange en 7 korte buizen boven de tafel en voor het mooie moeten er nog een lange en een korte bij. Ik denk dat het een stuk zuiniger kan met led verlichting. Bovendien moeten de twee TL lampen op een plek komen waar niets boven de tafel is. Een latje met led's is dan snel geplaatst.

Als je enkel 1 gedeelte met Led gaat voorzien dan kan het misschien werken omdat je dan genoeg 'overshoot' hebt van je overige TL verlichting.
In mijn test heb ik alle andere verlichting uitgemaakt en alleen de ledstrips laten branden en dan is de opbrengst onvoldoende.

[Pierre]

Ik moet er nog eens een nachtje over slapen Jack.   

[SuperSylvester]

Je zou eens door dit draadje kunnen lezen, de meningen zijn gelukkig verdeeld 

http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,49313.0.html

[Wim Corduwener]

Daar heb je mij weer: je hebt toch ook van die powerleds? Dat zijn leds met de sterkte van een 1000 watt halogeenlamp.

[Rob Bosman]

Dat DMX systeem spreekt me wel aan

[SuperSylvester]

@Pierre, ik heb mijn licht  nog eens opgestoken met die ledstrips, daar schijnt nogal wat verschil in te zitten.

Je hebt de goedkopere variant met type 3528 Leds (die heb ik) en de duurdere met type 5050 Leds

De 5050 leds geven 3x meer lichtopbrengst en verbruiken ook 3x meer energie.

http://www.ledstripwinkel.nl/blog/ledstrip/smd-3528-5050-led-strips-verschil/

Let wel even op, 5m van die 5050 Leds verbruikt 72W, je zult dan een voeding nodig hebben van 12VDC / 6A

Misschien dat die wel genoeg licht opbrengen(?)

In vergelijk tot TL buis: ik heb 2 TL buizen van 36W/stuk, lengte = 120cm is ook 72W en dan heb ik 2.40m verlichting dus dat is ongeveer de helft.

[Pierre]

Ik denk dat ik dus wijs aan doe om gewoon de TL verlichting te laten hangen. Op de plekken waar ik moeilijk een TL kan hangen ga ik dan wel voor de ledstrip. Dat gaat dan om een stuk van 1,5 meter en een stuk van 1 meter. Dat moet goed te doen zijn. Ik heb nog een strip van 5 meter in huis. Ik weet alleen niet of dat dan het goede nummer is. Staat er niet op. In ieder geval bedankt voor de uitzoekerij Jack.