Hellingshoek.

[Guido]

Best forum,

ik ben druk bezig met het ontwerp van mijn baan en de bouw van mijn tafel.
Het lukt mij helaas niet om een voorbeeld van mijn baanplan het ontwerp programma scarm of wintrack als bijlage mee te sturen,
dus probeer ik het maar op deze manier.
De tafel heeft een afmeting van 3.66 meter bij 1.22 meter.
Ik gebruik Marklin M rails.
En in principe loopt er een dubbel spoor langs de buitenkant van de baan in de vorm van een ovaal.
Dit spoor wil ik graag verhoogt laten lopen aan de lange kant van de tafel, de 3.60 meter kant dus.
Zodat ik in de toekomst er een spoor onderdoor kan laten lopen naar een uitbouw van de tafel. Via een tunnel.
Marklin geeft aan dat het max. stijgingspercebntage ideaal 3 procent is. Dat komt neer op een srijging van 2.7 mm per baanstuk van 18 centimeter.
Tevens geeft Marklin aan dat de minimale doorrij hoogte 7.5 cm voor een stoomlok is. Ik rijd alleen met stoomloks.
Dat zou betekenen dat ik 750mm gedeeld door 2.7 mm dus 27 baanstukken met een lengte van 18 cm moet gebruiken om op de hoogte van 7,5 cm te komen.
Dat is een lengte van 4,8 meter en dan weer 4,8 meter omlaag.
Dat kan toch bijna niet.

Mijn vraag, weten jullie hoeveel mm stijging je kan realiseren op de lengte van5 baanstukken dat is bijna 1 meter. zonder dat de treinen merkbaar langsamer gaan rijden.
groet
Guido

[Pierre]

3 cm stijging op 1 meter is 3 procent Guido. Dus 2,5 meter rail kom je op je 7,5 cm. Komt er nog wel 1 x de metalen bedding bij in hoogte.

[GéJé]

Dat is niet helemaal waar Pierre,

In de praktijk wordt deze rekenmethode meestal wel gebruikt omdat het verschil met de juiste berekening te verwaarlozen is. 100 cm horizontaal en 3 cm verticaal is dan volgens deze vereenvoudigde berekening inderdaad 3%
Je rijdt op een helling echter niet horizontaal maar over de diagonaal omhoog. Van elke meter die je over de diagonaal aflegt is elke cm die je in in hoogte wint het stijgingspercentage. Je rijdt echter niet horizontaal maar diagonaal. 
Stel het stijgingspercentage is 3%. Dan betekend dit dat je over een afstand van 1 meter (over de diagonaal) 3 cm verticaal stijgt.
A² + B² = C² (A is verticale stijging, B is horizontale afstand, C is  diagonaal.) is dan 3² + B² = 100²
B is dan 99,95 cm.
Ik had dus al aangegeven dat het verschil te verwaarlozen is maar ik ben wel graag heel precies.
(Had ik al eens gezegd; Het is niet altijd makkelijk om een perfectionist te zijn.)

[iTom]

Je ziet als je een topic opent dat er links onder staat Extra opties ...
Daar kan je een tra bestand van Wintrack inzetten.
Tevens heeft Wintrack de mogelijkheid om een tekening te exporteren in jpg wat je dan weer als afbeelding in het topic kan plaatsen.
Hoe een afbeelding geplaatst kan worden vind je hier KLIK

[Pierre]

Dat is niet helemaal waar Pierre,

In de praktijk wordt deze rekenmethode meestal wel gebruikt omdat het verschil met de juiste berekening te verwaarlozen is. 100 cm horizontaal en 3 cm verticaal is dan volgens deze vereenvoudigde berekening inderdaad 3%
Je rijdt op een helling echter niet horizontaal maar over de diagonaal omhoog. Van elke meter die je over de diagonaal aflegt is elke elke cm die je in in hoogte wint het stijgingspercentage. Je rijdt echter niet horizontaal maar diagonaal.  
Stel het stijgingspercentage is 3%. Dan betekend dit dat je over een afstand van 1 meter (over de diagonaal) 3 cm verticaal stijgt.
A? + B? = C?  (A is verticale stijging, B is horizontale afstand, C is  diagonaal.) is dan 3? + ?? = 100?
B is dan 99,95 cm.
Ik had dus al aangegeven dat het verschil te verwaarlozen is maar ik ben wel graag heel precies.
(Had ik al eens gezegd; Het is niet altijd makkelijk om een perfectionist te zijn.)

Tja .... maar .... denk je dat zo'n locje dat in de gaten heeft G?J? als hij aan die karretjes loopt te trekken de berg op?  
Als er per ongeluk 31 procent uitkomt met bouwen gaat hij dan niet meer naar boven??

Bovendien had ik het over een meter rail en niet over een meter afstand.

[Rick]

Om tot een hellings percentage  te komen van 3 % zou je inderdaad de wiskundige berekening van GeJe aan moeten houden. 1 Meter rails en dan omhoog gaan werken zou dezelfde uitkomst moeten geven, immers de lengte is wel 1 meter maar horizontaal gemeten iets minder.

Gemakshalve meet ik altijd een meter uit. Begin bij nul en een meter verder eindig ik op 3 cm. Snij dit af. De volgende begin ik dan op 3 cm en laat deze oplopen tot 6 cm. Dit is dan iets meer als 3 % maar mijn treinen merken het niet. En preiser landmetertjes heb ik nog niet in dienst genomen, Dus het plaatselijke H0 kadaster weet ook van niks.

[Wim Corduwener]

Om het nog ingewikkelder te maken (inmiddels weten jullie dat ik dat graag doe):
Afhankelijk van het gewicht van de locomotief, de trekkracht, heeft-ie anti-slipbandjes of niet, het aantal wagons dat erachter hangt, kunnen er variaties optreden. 

[Guido]

dus.......
afhankelijk van het kadaster, de landmeters, gewicht, trekkracht, gewicht loks en wagons, snelheid, antislipbandjes mag ik uitgaan van een stijging van
3 cm per 1 meter of per 99,5 cm. Daarnaast moet ik bij de door marklin opgegeven 7,5 cm nog 1 cm voor de rails tellen.

Of te wel na:
Leg een proefbaanhelling aan van 3 meter die stijgt tot 8,5cm hoogte en probeer uit welke loks met welke lading het trekken en welke niet en pas de stijgingshoed en/of legte hierop aan.
Oh ja, bij een bocht liever iets minder stijging en gebruik de ruime bochten ( Marklin M 5200)

Nog een vraag:
Marklin heeft in zijn programma speciale pijlers die je plaatst op de aansluitpunten.
Is het beter in jullie ervaring om de gehele rails te ondersteunen of werken die pijlers ook goed?

groet
Guido

[Pierre]

Pijlers werken in jou geval ook maar maar de gehele rails ondersteunen is altijd beter en .... het is een stuk makkelijker om het landschap naast je baan aan te laten sluiten op het plankje (ondersteuning) dan tegen de rails zelf. Dus naast de rails een strookje van min. 2,5 cm uit laten steken is aan te bevelen. Bovendien kan je bij de opstelsporen (als je een open constructie maakt) ook mooi een strookje hardboard of aluminium tegen de rand schroeven/lijmen zodat je treinen er niet af stuiteren. 

[Wim Corduwener]

Als een boterham is besmeerd met aardbeienjam van je bord op de grond valt, dan valt altijd de besmeerde kant op de grond.
Als een loc van je baan op de grond valt, dan kost het meestal één of twee buffers.
De vergelijking gaat een beetje mank, maar het effect is hetzelfde. 
Uit: Treinenlogica Deel VI

[Guido]

oh ja

dat is murphys law:
when something can go wrong it wil go wrong.

[GéJé]

O'Toole's commentaar op Murphy's law; "Murphy was een optimist"

[Raages]

Als ik deze oudere bijdrage zo doorlees begrijp ik dat de heren hun calculaties met grote precisie kunnen uitvoeren. Heel mooi mannen, maar dat biedt de topic starter maar weinig oplossing voor zijn probleem.
Een spoorwegbouwer en dus ook in model, heeft altijd een probleem met hellingen. Omdat een trein nu eenmaal een broertje dood heeft aan heuvel op rijden.
Wat ik daar aan doe is het volgende. Mijn hellingen verkort ik met 50% door beide kruisende sporen te laten stijgen en dalen.
Dus als mijn trein met 80 mm verschil over een ander spoor of weg heen moet, dan laat ik het spoor 40 mm stijgen en de de andere (spoor)weg 40 mm dalen. Dat resulteert in aanzienlijk kortere hellingen met het zelfde stijgingspercentage.

[Dirk T]

Heel mooi Frits. Maar als je even kijkt onder de naam van Guido, zie je staan "Gast". Hetgeen betekent dat hij dit forum verlaten heeft, en hoogstwaarschijnlijk jouw reactie niet mee krijgt. Neemt niet weg dat de tip voor anderen handig kan zijn.

Helaas heeft niet iedereen die een helling moet maken, altijd de mogelijkheid die jij noemt. Maar zoals gezegd, voor wie de mogelijkheid wel heeft kan het handig zijn. Er staan dan ook verschillende baanplannen op dit forum waar je een stijgend en een dalend spoor elkaar ziet kruisen.

[Dirk T]

Soms zie je ineens wat in een oud draadje dat zomaar opduikt.

In de praktijk wordt deze rekenmethode meestal wel gebruikt omdat het verschil met de juiste berekening te verwaarlozen is. 100 cm horizontaal en 3 cm verticaal is dan volgens deze vereenvoudigde berekening inderdaad 3%

Dat ligt aan je definitie van hellingsgraad.

Volgens mij en volgens Wikipedia geeft de hellingsgraad aan wat de verticale verplaatsing is ten opzichte van de horizontale verplaatsing. Oftewel, hoeveel (centi-)meter ga je omhoog of omlaag, per 100 (centi-)meter dat je voorwaarts gaat.

Jouw rekenmethode wordt vaak toegepast omdat je op een echte helling veel makkelijker kunt meten wat de effectieve verplaatsing is (de schuine lijn omhoog of omlaag) dan dat je vast kunt stellen wat de precieze voorwaartse verplaatsing is. Daarvoor zou je haast de berg in moeten boren. Het door jou aangehaalde probleem is daarmee heel reëel.

Op de modelbaan weten we juist precies hoeveel de horizontale verplaatsing bedraagt. Een stijging of daling van 3cm bij een horizontale verplaatsing van 100cm is dan ook precies 3%. Deze rekenmethode is verder makkelijk, dat wanneer de horizontale en de verticale verplaatsing gelijk zijn, de hoek 45 graden is.

Met andere woorden, op onze modelbaan doen we het precies goed. Maar de verkeersborden die langs een helling een percentage aangeven, die zitten er vaak net iets naast. Alleen doet het er dan niet zoveel toe, je hebt toch wel een idee waar je aan toe bent, en de rekenkundige afwijking is volgens mij op die borden niet eens een merkbare factor. De fantasie van degene die het percentage op de borden bepaalt echter wel