Standwissel

[Cor]

Toch weer een vraag ik zit te dubben en te zoeken hoe ik het volgende kan oplossen.
Ik wil graag op mijn bedieningspaneel de stand van de wissel zien door een ledje wat er gaat branden.
Ik kan er nog niet uit komen met 2rail gelijkstroom analoog.
Heeft iemand een oplossing

[Anne W]

Beste Cor,

Er zal best iemand een antwoord hebben, mocht dat niet zo zijn dan vind je het antwoord waarschijnlijk wel in http://encyclopedie.beneluxspoor.net/index.php/Hoofdpagina

Groet, Anne W

[Dirk T]

Wat voor wisselaandrijvingen heb je? Want dat maakt een wereld van verschil in mogelijkheden.

[Cor]

Wat bedoel je met wisselaandrijving Dirk.
Ik heb wissels van Fleischmann profi

[Dirk T]

Met wisselaandrijving bedoel ik het ding dat het wissel voor je omzet.  In het geval van Fleischmann profi, dit ding dus:



Als je dat ding er afhaalt, heb je een handbediend wissel. En er zijn veel andere elektrische dingen die je dan aan het wissel kunt hangen om het wissel om te zetten. Maar dit is dus de aandrijving die Fleischmann standaard mee levert.

Met deze aandrijving kun je heel mooi gebruik maken van de schakeling van Klaas Zondervan:



In het geval van Fleischmann moet je voor de draad "geel" uit het plaatje de zwarte draad van het wissel gebruiken, en voor de draden "blauw" uit het plaatje de licht- en de donkerbruine draden van het wissel. Voor "+" gebruik je de witte aansluiting van de Fleischmann trafo, voor "-" de zwarte aansluiting.

De groene LED brandt dan in de ene stand, de rode in de andere stand van het wissel.

Zie meer op zijn pagina.

[Cor]

Bedankt Dirk T

Ik ga hiermee aan de gang en zal je laten weten of het gelukt is.
Anne W ik heb ook nog op de site gekeken die jij melde, daar staan zeker nuttige dingen op.

[Michel Bikkel]

Hoi,

Zo'n zelfde soort vraag ging rond op het iTrain Forum.
Hoe je dit ook aansluit zegt helemaal niets over de stand van de wissel!
Je registreert alleen maar naar welke stand de wissel is gestuurd.
Als de wissel tong blijft hangen van een profiwissel, en geloof me, ik heb ook deze wissels, merk je dat pas als je trein het verkeerde spoor kiest.

[Dirk T]

Inderdaad Michel. De vraag om wisselstand-aanduiding duikt regelmatig op. En altijd weer geldt: je kunt best vaak de stand van de aandrijving redelijk eenvoudig vaststellen, maar de daadwerkelijke stand van de tongen detecteren is alles behalve eenvoudig. Ik ken dan ook helemaal niemand die dat gerealiseerd heeft. Aangezien de wissels meestal braaf de aandrijving volgen is het eigenlijk nooit echt een probleem. Als wissels dat niet doen, heb je iets anders om op te lossen. Zo vind ik de draaipunten van de tongen bij Piko A-Gleis erg brak, en heb ik daar slechte ervaringen mee. Dan helpt alleen het vervangen van de wissels door andere types.

Maar wat betreft jouw probleem met wissels die blijven hangen: de Fleischmann aandrijvingen zijn gewoon niet sterk, en haperen best vaak. De wissels zelf zijn meestal niet zo'n probleem. Als je er te vaak last van hebt, zou ik dus voor andere aandrijvingen kiezen.

[Michel Bikkel]

Achteraf had ik ook andere rail willen hebben/gebruiken. Je kunt dan bv met een conrad aandrijving of iets dat we op lijkt, direct aan de wisseltong een aandrijving maken.
(mechanisch gekoppeld aan het balkje tussen de tongen. Als je dan vervolgens het positie contact van de aandrijving neemt, heb je een behoorlijk juiste terugmelding. Een aantal van mijn wissels heb ik aangedreven door conrad motoren. Deze moet je echter weer aansluiten via een overgang module omdat mijn Digikeijs modules dit weer niet kunnen. En zo blijf je lekker bezig 


Maarja... achteraf he, er ligt nu 65 meter spoor en dat gaan vervangen is weer een beste investering.

[bellejt]

met de hoffman aandrijvingen heb je die terugmeldmogelijkheid wel.Ligt het in de juiste stand heb je de juiste terugmelding.Gaat de hoffman niet juist om is de terugmelding ook niet mee.Zoek maar eens op die aandrijvingen.Kosten meer dan conrad maar zijn stukken beter.Ik gebruik ze hier voor mijn marklin K rail wissels en werkt perfect.Met gewone decoders heb je wel een overgangsstukje te maken (of te kopen).

[Dirk T]

@Johnny, net als bij de Conrad en bij alle andere aandrijvingen geldt voor de Hoffmann dat ook hij niet de daadwerkelijke stand van de tongen terug meldt, maar alleen de stand van de aandrijving! Wat dat betreft doet de schakeling van Klaas Zondervan met een Fleischmann Profi aandrijving hetzelfde als de Hoffmann. De enige reden om de Profi aandrijvingen te vervangen door wat anders - bijvoorbeeld Hoffmann - is dat de aandrijving van Fleischmann wat weinig kracht heeft. Voor de detectie van de wisselstand is het niet nodig.
Als de Hoffmann omgaat maar de tongen blijven hangen is het wissel niet om, en staat alleen het verenstaal van de Hoffmann in een vreemde stand. Ook de Hoffmann zal dan aangeven dat het wissel om is, terwijl dat dus niet zo is. Hoe goed de Hoffmann ook is, dat probleem is nu eenmaal zo met alle aandrijvingen.

Als de Fleischmann aandrijving zelf niet helemaal omgaat, zal hij met de getoonde schakeling tegelijk afbuigend en rechtdoor tonen op het bedieningspaneel. Dat lijkt me behoorlijk veilig als waarschuwing.

Alleen een detectie op de tongen zelf zal een meer betrouwbare indicator zijn, maar dat is in de praktijk ondoenlijk om te realiseren. Dat moet dan ook nog een detectie zijn op beide tongen, want bij storingen heb ik meegemaakt dat één tong wel omging maar de andere bleef hangen! En als je al zo'n indicator hebt, op beide wisseltongen, dan nog kan zo'n indicator zelf defect gaan en alsnog een onjuiste wisselstand doorgeven. Dat is iets waar we in de modelspoorwereld mee zullen moeten leven, en ach, dat is al zo zolang we modelspoor hebben.

Met de schakeling van Klaas Zondervan kan Cor zien welke wisselstand het laatst gekozen is, en daar gaat het hem om. Laten we geen problemen oplossen die hij niet heeft

[Theo]

De makkelijkste oplossing voor dit probleem is door gebruik te maken van een bistabiel relais.
Je druk op een knopje om de wissel over te laten gaan zoals je dat altijd al doet.
Gelijk bedien je dan een daaraan gekoppelde bistabiel relais. Dit relais schakelt dus gelijk mee en blijft vervolgens in die stand staan. Op de contacten van je relais sluit je je LED's aan.
Bistabiele relais zijn te koop bij aliexpress en kosten ongeveer 1 euro per stuk.

Een andere oplossing is gebruik te maken van PIC's. deze kosten ongeveer 45 cent per stuk.
Je moet hem wel zelf programmeren.

Gr. Theo

[Raages]

Dat laatste kan even lastig zijn weet ik uit ervaring. Hoeveel pagina's was de handleiding ook al weer?

[Theo]

Ik zat er zo is over na te denken, is het een optie om aan de binnen kant van de wissel een klein draadje te zetten die net wel of net niet contact maakt met de rail die omslaat. Staat b.v. de wissel rechtdoor dan maakt het net geen contact en andersom staat de wissel gebogen dan maakt hij wel contact.
Dit kun je als signaal gebruiken naar een versterker (b.v. een opamp of een transistor) om een terug melding te maken.

[Dirk T]

Theo, het gebruik van relais lost het mogelijke verschil tussen de stand van de aandrijving en de feitelijke stand van de wisseltongen niet op. Maar het is wel een extra kostenpost en een boel gedoe.

Met draadjes aan de tongen werken (dus niet wat jij nu voorstelt) wordt nogal eens genoemd maar is ook nauwelijks een oplossing. Je moet hele dunne, lichte draadjes gebruiken omdat anders de tongen niet omgaan. Maar die draadjes breken dan juist weer makkelijk af, net naast de soldeerverbinding. Want daar zijn de toch al iele draadjes door het solderen verzwakt. Dan heb ik het er nog niet eens over dat je daarvoor de tongen moet isoleren, terwijl we voor een goede stroomvoorziening naar de trein ze juist niet willen isoleren maar permanent aansluiten. Cor gebruikt Profi wissels, waar het isoleren op zich heel eenvoudig is: haal de "nietjes" er maar uit zodat de wissels "zelfdenkend" worden zoals Fleischmann dat noemt. Maar ik heb genoeg klachten gehoord over de slechte verbinding die de wisseltongen maken wanneer deze wissels zelfdenkend gebruikt worden.

Wat jij dan wilt is een klein draadje dat alleen geraakt wordt wanneer de tong goed aanligt. Het is een mooi idee, maar het lijkt me èn erg kwetsbaar, èn lastig om goed af te stellen. Als de tong nog net niet aanligt mag je geen contact hebben, als de tong wel aanligt moet je een behoorlijk goed contact hebben. Zodra de tong de andere kant op gaat moet het contact direct verbroken worden. Tegelijk moet het draadje zo geplaatst worden dat wielflenzen geen valse contacten kunnen veroorzaken. Het zou iets kunnen zijn om verder op te broeden. Het lijkt me niet onmogelijk, maar ook niet eenvoudig.

Maar nogmaals: in de praktijk is het detecteren van de stand van de aandrijving voldoende. Dat kan met de aandrijvingen die Cor heeft heel eenvoudig, twee LEDjes en een weerstand. Waarom zouden we dan een probleem oplossen dat Cor niet heeft?

[Cor]

Het mooie van dit forum is dat een vraag , zoveel leden aan het denken zet voor een oplossing.

[Theo]

Het idee is dat er contact wordt gemaakt als de tong niet aanligt, dan is het afstellen veel eenvoudiger en heb je niets te maken met de flenzen van de voorbij rijdende treinen. Ook heb je dan niets te maken met de spanning die dan op de rails is in welke vorm dan ook.

Het is maar een idee.

[Dirk T]

Zonder ideeën komt er nooit iets nieuws! Maar als je contact maakt wanneer de tong niet aanligt, mis je de situatie waarin een wissel slechts deels om is. De detectie 'tong ligt niet aan' kan al uitgeschakeld zijn, terwijl de tong nog niet goed aanligt. Dat is trickie. En dat op te lossen door nauwkeurig afstellen zodat de detectie 'tong ligt niet aan' pas uitgaat precies wanneer de tong aanligt, lijkt me ondoenlijk. Maar ga door, ideeën brengen nieuwe dingen!

[Cor]

10 graden op de zolder,dus even wachten op hogere temperaturen voordat ik verder bouw.
Nu weer tijd om foto's uit te zoeken.

[Cor]

Nog wel koud op zolder, maar ik ben toch even met de wissel bezig geweest.
Het is gelukt ik kan de stand van de wissel nu zien, alleen op het moment dat ik de schakelaar indruk gaan zowel de rode als de groene ledjes even branden. Misschien kan ik nog proberen een diode er tussen te zetten, maar toch weer even naar beneden om op te warmen.

[Dirk T]

Dat beide LEDjes tijdens het omzetten even tegelijk branden klopt: het wissel bevindt zich namelijk heel even tussen beide eindposities. De aandrijving schakelt een LED uit zodra de tegengestelde eindpositie is bereikt. Tussen beide eindposities branden daardoor allebei de LEDs. Een diode verandert daar niets aan.

Zie het als een waarschuwing: als beide LEDs branden is het wissel in een tussenstand.

[Jan Trein]

Theo, het gebruik van relais lost het mogelijke verschil tussen de stand van de aandrijving en de feitelijke stand van de wisseltongen niet op. Maar het is wel een extra kostenpost en een boel gedoe.

Interessante standpunten, en een herhaling van zetten. Voor 2014 bestond er een relais van Grüner (703) o.a. toen nog te koop bij pollin.de, inmiddels van de markt verdwenen. Dat is een 1xom bistaiel relais (dat toen € 1,- kostte). Aan dat relais zit een handschakelaar. In die schakelaar boor je een gaatje, met daarin een draadveer van 0,8 mm. De draadveer prik je door de wisselstelbiels.
Wissel recht betekent dan: tongen recht, wissel afbuigend betekent tong afbuigend.
Geen speld tusen te krijgen behalve als de stelbiels het begeeft of een van de 2 tong-railstaven los laat van de stelbiels. Dit relais werd vooral door N-spoorders gebruikt.

Zelf gebruik ik het nog steeds om k-wissels mee om te leggen. En ik heb een ruime voorraad van die dingen aangeschaft toen het nog kon.

Voor nieuwkomers is het geen oplossing, maar ik ben met Johnny eens dat als je een wissel met Hoffmann op die manier omzet (direct aan de stelbiels), dat je op safe speelt.

[Dirk T]

Geen speld tusen te krijgen behalve als...

Datzelfde geldt voor meer aandrijvingen, en daarmee blijft het 'probleem' dus bestaan: je detecteert de stand van de aandrijving, en niet de feitelijke stand van beide wisseltongen.

Maar nogmaals: in de praktijk is het detecteren van de stand van de aandrijving voldoende. Dat kan met de aandrijvingen die Cor heeft heel eenvoudig, twee LEDjes en een weerstand. Waarom zouden we dan een probleem oplossen dat Cor niet heeft?

[Cor]

Het is deels gelukt.
Ik heb de profi wissels zo aangesloten als Dirk aangeeft en het werkt perfect.
Echter ik heb er ook een Jouef wissel tussen maar bij deze gaan alle lampjes branden.
Wat gaat er fout of kun je een Jouef wissel zo niet aansluiten.

 

Foto de profi werkt goed, maar bij de Jouef branden alle 4 de ledjes.



Foto Jouef wissel

[Dirk T]

Dat klopt. In de Fleischmann Profi aandrijvingen zitten schakelaartjes ingebouwd. In de Jouef zitten die niet. Je had ons ook niet verteld dat je Jouef wissels hebt In het schema heet dat schakelaartje "Eindkontakt".

Dat verschil kun je ook merken wanneer je op een knopje drukt om een wissel om te zetten. Bij de Fleischmann hoor je even wat brommen en de tik van het omgaan van het wissel, en daarna blijft het stil, hoelang je het knopje ook ingedrukt houdt. Bij de Jouef blijf je na het omgaan van het wissel een bromgeluid horen, zolang je het knopje vasthoudt. Dat moet je niet te lang doen want dan kan de aandrijving verbranden.

De reden dat de Fleischmann Profi geen bromgeluid geeft nadat het wissel is omgezet, is dat het schakelaartje "eindkontakt" in de aandrijving de stroom uitzet. En dat schakelaartje wordt in het gegeven schema gebruikt om ook het LEDje uit te zetten. Omdat de Jouef dat schakelaartje niet heeft maar de draden zonder meer met elkaar verbindt blijft de aandrijving brommen zolang je het knopje ingedrukt houdt, èn gaat daar het LEDje niet uit.

De mooiste oplossing en op den duur de betrouwbaarste is om het Jouef wissel te vervangen door een Profi wissel. Dat is natuurlijk ook een dure oplossing: Profi wissels zijn niet echt gratis. De andere kant is dat je dan van dit messing wissel af bent, en dat zal toch een zwakkeling zijn wat betreft stroomafname - hij vraagt in ieder geval meer poetswerk dan de profi rail. De voordeligste oplossing is waarschijnlijk om een bistabiel relais te gebruiken voor de LED schakeling en dit Jouef wissel te blijven gebruiken, of de aandrijving te vervangen door een andere aandrijving die wel geschikt is. Maar dat laatste betekent bij dit wissel dat je moet hakken en zagen in je wissel.