H0 Modelspoor Forum
Modelbaanbouw voor de liefhebber => Modelbaan planning en bouw => Bouw modelbaan => Topic gestart door: Hans op 24 april 2022, 11:36:47
-
Na jaren van wonen waar je werkt, met als nadeel veel verhuizen, ga ik nu genieten van mijn pensioen en ga ik werken (lees hobby) waar ik woon.
Tijd voor de 'laatste' modelbaan, die nu echt 'af' gaat komen.
Als jongen ooit een Trix Express baan gekregen die in een opklapbed was opgeborgen (de infectie). Helaas daarna jaren van studie (geen tijd), verhuizen met je werk mee. Iedere keer wel een ruimte gekozen waar de modelbaan moest komen, plannen, en soms zelfs beginnen met bouwen van de onderbouw. Gevolgd door weer verhuizen, plannen, beginnen, afbreken, verhuizen, enz. Na 5 jaar in Engeland een B&B gehad te hebben, onze verhuizing terug naar Nederland, naar een huis met een grote zolder, zou het ervan moeten komen. Alleen moest er teveel geklust worden in huis dus was er (afgezien van plannen maken) nog geen tijd voor bouwen. Gelukkig maar want door omstandigheden moesten we nog een keer verhuizen. Nu naar een nieuwbouw woning waar ik de zolder heb geclaimd voor mijn hobby.
Tijdens de bouw van de woning had ik uiteraard tijd voor het maken van plannen. Binnenkort gaan we verhuizen en dan barst het los.
Het lijkt me leuk om plannen en de bouw hier te delen, zodat mensen van mijn fouten kunnen leren of mij kunnen behoeden van het maken van grote blunders. Ik sta open voor kritiek (bij voorkeur opbouwende) dus wanneer je iets ziet wat je vreemd lijkt of wat je niet snapt, vraag het of plaats een opmerking.
Het is nu nog een blank canvas met een plan erachter.
Ik denk aan een Zuid Duits thema in tijdperk III-begin tijdperk IV maar dat zal niet bikkelhard worden vastgehouden. Mede door het materiaal dat ik heb heb ik gekozen voor die periode en ook omdat je dan een mix van stoom, diesel en elektrisch kan rijden zonder dat het er te vreemd uit zal zien.
Het zichtbare deel van de baan speelt zich af op twee hoogtes die m.b.v. een railspiraal verbonden zijn. Op het lage niveau een doorgangsstation met ruimte voor treinen van ca. 2 meter lengte en op het hoge niveau een kopstation met een ruime meter aan perronlengte. Met daaronder/erachter twee schaduw stations en twee keerlussen om de treinbewegingen interessant te kunnen houden. Verder is er veel ruimte voor scenery.
(https://i.ibb.co/ScQj5Xm/baan-zichtbaare-rails.jpg)
Zichtbare sporen
(https://i.ibb.co/547tf9x/baan-niveau1.jpg)
Kopstation op hoogste niveau
(https://i.ibb.co/0YsWSWm/baan-niveau-doorgangsstation.jpg)
Doorgangsstation met achter de bergwand een schaduwstation
(https://i.ibb.co/xFB7xNb/baan-niveau-keerlussen.jpg)
Keerlus niveau met tweede schaduwstation.
Voor bereikbaarheid is de baan in een aantal delen opgedeeld, zodat ik die kan verplaatsen en rondom kan benaderen. Tevens heb ik een paar mangaten gepland voor werkzaamheden aan de baan wanneer hij in positie staat.
-
Leuk Hans, kom maar op met de plannen, ga het volgen.
-
Foto 1 en 3 kan ik niet zien Hans. De andere2 zijn denk ik wat groot
-
Hopelijk is het zo wel goed zichtbaar, anders moet ik uitkijken naar een andere server voor opslag.
-
Zie ze nu wel, foto’s zijn nog wel vrij groot, krijg ze niet in 1 keer in beeld maar dat is niet zo erg.
-
Even een test
(https://myalbum.com/photo/9695bvEcbb9h/1k0.jpg)
Heb jouw foto gedownload en er zelf opgezet, nu zie ik hem wel in 1 oogopslag.
Gebruik zelf myalbum
-
Ik snap het niet helemaal, bij mij komen ze wel goed over, maar ik heb nu de originelen aangepast ze nu zou het beter moeten passen.
Gaat het niet zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat, nietwaar?
-
Perfect Hans!
Het is een flink plan met plenty ruimte voor scenery, dat spreekt me erg aan. ( ben zelf meer van het bouwen dan treintjes rijden)
Zie ik het goed dat de baan aan de achterzijde ruim 5 meter is?
En 2 draaischijven?
Dan lijken die draaischijven klein te zijn? Voor een BW ben je best veel ruimte nodig.
Wellicht krijg je nog meer feedback van forumleden die er veel meer kijk op hebben.
-
Het is m'n 'laatste' baan dus heb ik flink uitgepakt (en had de ruimte deze keer).
De breedte is 5.10m en de grootste diepte 3.30m.
Zoals iedere baan zijn er grenzen, en in dit geval werd de L-vorm door de ruimte bepaald. Aan de rechterzijde wordt de baan ingesloten door een trapgat, waardoor ik ook niet kon kiezen voor een rondlopende baan.
De twee draaischijven zijn Roco line draaischijven van 25.3 cm. Boven noodzakelijk om de stoom loc's die de zijlijn gaan bedienen te kunnen keren en bij het doorgangsstation voor de loc loods.
Het BW is aan de krappe kant waarschijnlijk, maar ik zie op dit moment nog niet waar ik meer ruimte zou kunnen creëren, gelukkig nu is het nog software, dus heel flexibel. Ideeën zijn van harte welkom.
-
Indrukwekkend baanplan Hans. Ik blijf je graag volgen om te zien hoe dit uitpakt. Succes man. ;)
-
De ruimte waar het allemaal moet gaan gebeuren.
(https://i.ibb.co/1skWRHH/baan-locatie.jpg)
Nog 2 maanden voor we echt gaan verhuizen en het huis helemaal klaar is dus deze link zal voorlopig nog even stil blijven, maar de eerste belangrijke dozen zijn al verhuisd :D en er zullen er nog veel meer volgen.
"It's not exessive compulsive extreem hoarding .......... No.......it's model railroad hobby material."
-
Hallo Hans,
Dat is een hele mooie ruimte.
Ik ben zeer benieuwd wat je daar gaat maken.
Veel succes en plezier met de hobby! en ik ga dit zeker volgen!
Groet,
Gert-Jan
-
De ruimte ziet er al vast veelbelovend uit Hans. Het moet goed komen. ;)
-
Het gaat er nu echt van komen. De kluswerkzaamheden in het huis zijn zo goed als af, de zolder is bewoonbaar, voldoende verlichting is opgehangen. Nu kan het bouwen echt beginnen. In de afgelopen tijd is het ontwerp op details fijngeslepen. Zo zijn voor zover mogelijk dubbele S-bochten eruit gehaald en is het BW wat veranderd.
De volgende stap is het ontwerpen en bouwen van de onderbouw.
(https://i.ibb.co/kQ5tfXk/2022-12-11-zolder.jpg)
(https://i.ibb.co/kQfDvY5/2022-12-11-zichtbaar.jpg)
-
Succes Hans! Mooi dat je nu verder kunt
-
Dit is het ontwerp voor de onderbouw, de basis voor het schaduwstation op niveau 0 en voor een deel de basis van het station op niveau 1.
(https://i.ibb.co/QkjVC7H/2022-12-12-onderbouw.jpg)
Ik bouw 3 delen op zwenkwielen die elk 80kg kunnen dragen, zodat ik tijdens de bouw er aan alle kanten bij kan komen.
De grote tafels met elk 6 poten (max gewicht 480kg), de kleinere 150x150 tafel op 4 (max gewicht 320kg). Het randwerk en de poten zijn 50x50mm en het raamwerk 50x22mm.
Dat zou toch voldoende moeten zijn verwacht ik.
Hoe ik de bovenbouw ga uitvoeren is nog niet vastgelegd.
-
Ziet er goed uit Hans.
Toch 2 opmerkingen:
Het gewicht baseer je op de draagkracht van de wielen, de poten kunnen dat wel dragen (al zou ikzelf 5*7cm kopmaat kiezen) maar de horizontale constructie denk ik niet. Nog steeds kun je er genoeg gewicht op kwijt maar toch. Raamwerk had ik liever 22/70mm gehad.
De schoren zijn vrij lang, zelf zou ik ze een heel stuk korter maken, dan kun je overal beter bij en constructief is dat sterk genoeg.
Het zijn maar suggesties hoor
-
En dan wordt het in de praktijk toch weer even anders dan de planning :D
Het is nu een week later en de bouw vordert snel (sneller dan ik verwachtte trouwens, zelfs met maar een paar uurtjes per dag)
Dag1:
(https://i.ibb.co/VWgwKmD/20221213-145917-sm.jpg)
Dag 2:
(https://i.ibb.co/NtCDr8M/20221214-145727-sm.jpg)
Dag 3:
(https://i.ibb.co/dptcw8g/20221215-133316-sm.jpg)
Dag4:
(https://i.ibb.co/rcs952r/20221216-161321-sm.jpg)
Dag 5 heb ik deels besteed aan het aanpassen van de plannen, zodat het doorgangsstation een volledige grondplaat krijgt en het gebied er achter glooiend naar de achtergrond kan gaan.
(https://i.ibb.co/q57hgwz/2022-12-15-onderbouw-tafel2.jpg)
Dag 6:
De verbinding van de twee tafels met deuvels om ze zuiver te richten en drie spansluitingen om ze stevig te koppelen.
Daardoor ga ik er van uit dat ik de rails zuiver kan leggen over de tafel overgangen.
(https://i.ibb.co/sbh8H4p/20221220-120335-sm.jpg)
Stand van zaken vandaag, twee van de drie onderbouwen zijn klaar.
(https://i.ibb.co/Yp3rKZ6/20221220-174749-sm.jpg)
-
Dat ziet er verdraaid netjes uit Hans. Toppie! ;)
-
De onderbouw is gereed.
(https://i.ibb.co/Xb6fhN6/20221221-142820-sm.jpg)
Nu materialen gaan bestellen om rail te kunnen leggen.
Ik zat zelf te denken aan 9mm underlayment of OSB plaat 9mm. OSB is harder dan underlayment, dus voor gaatjes boren wat minder gunstig maar voor de bankrekening wel wat beter ;).
In principe komt er alleen waar rail ligt plaatmateriaal onder, m.u.v. het gebied waar het station komt, dat dacht ik geheel met plaatmateriaal te dichten, zodat je een goed vlak oppervak hebt om het station en het BW te kunnen plaatsen.
Tussen de rail en de grondplaat komt een laag van het bekende groene IKEA laminaat ondervloermateriaal om het geluid te denmpen.
De volgende stap is inventariseren welk rail materiaal ik in al die jaren bij elkaar heb gespaard/geritseld en dan zien hoeveel er nog bij moet worden bijgekocht.
-
ik heb 6 mm mdf gebruikt. werkt voor mij prima :D
-
ik heb 6 mm mdf gebruikt. werkt voor mij prima :D
Ik heb 9 mm MDF gebruikt en werkt ook prima. Bovendien erg goedkoop maar wel iets zwaarder.
Je onderbouw is erg netjes gemaakt Hans.;)
-
hoi Hans,
Ziet er allemaal robuust uit. Mooi gedaan.
Ook ik heb MDF als ondergrond gebruikt. In mijn "oude" schaduwstation ligt de rails op piepschuim dat op het MDF is gelijmd. Dat dempt het geluid enigszins. In mijn recente uitbreiding heb ik het echter omgedraaid: de rails zit direct op het MDF gespijkerd, maar het MDF is met dunne stukjes schuimrubber (2 mm verpakkingsspul) op het frame bevestigd. En dat lijkt verrassenderwijs veel stiller te zijn. Dit laatste is niet handig voor de bovengrondse rails, maar misschien een idee voor de ondergrondse.
Rob
-
Alle adviezen worden bekeken en mogelijk ook toegepast.
Ik wacht nu op wat 0,5mm verenstaal om (Trix-express) wissels te kunnen reviseren, zodat ik ze kan gebruiken voor mijn schaduwstation, waar het er niet toe doet hoe het eruit ziet, zolang het maar goed functioneert.
Hiervoor moest ik ook de railhoogte gelijk krijgen (verschil was 0,7mm) en de geleide-rail aanpassen, maar daar is met de trouwe 3D-printer 'snel' een aantal adapters voor gemaakt. De 3e (midden) rail heb ik inmiddels verwijderd.
Om de financiële kant niet helemaal uit het oog te verliezen heb ik ook het aantal opstelsporen wat beperkt en kan ik mogelijk niet al mijn treinen tegelijkertijd op het spoor hebben staan. Hierdoor kan ik, ook met gebruik van de gereviseerde oude wissels, de kosten nog wat in de hand houden.
Mijn insteek is toch scenery boven treinen rijden, dus dat zit wel goed. Aan het zichtbare ontwerp is niets veranderd.
Voorlopig blijf ik ook nog analoog rijden, maar bereid de baan wel voor om in de toekomst volledig digitaal (of evt. DINAMO) mogelijk te maken.
Nu draait de 3D-printer overuren om de diverse gereedschappen te maken. Kopen kan ook uiteraard, maar wederom, je kan je geld maar één keer uitgeven.
Het eerste gereedschap is een simpel dingetje om flexrail gemakkelijk te kunnen vormen. Zeker voor kleine correcties en ruime boogstralen.
De flex-bender:
(https://i.ibb.co/df0MTh1/flex-bender-sm.jpg)
Het ontwerp om een flex goed recht te kunnen maken/leggen wordt op dit moment geprint en de afstandhouder is reeds ontworpen. (foto's volgen later)
-
Dit zijn de gereedschappen die ik tot nu toe heb geprint.
(https://i.ibb.co/JsJYkXV/rail-tools-sm.jpg)
Onderaan twee klemmen om flex track in een zuivere boog te leggen. Je hebt er meer nodig voor wisselende bogen of s-bochten.
Links boven het kleine gereedschap om bogen te corrigeren.
In het midden boven gereedschap om zuiver parallel te kunnen leggen.
En rechts boven een gereedschap om flex track recht te kunnen maken of te leggen.
-
De baan zoals die in dec vorig jaar in aanbouw was, heb ik weer uit elkaar gehaald. De kostenplanning liep een 'beetje' uit de hand. Een andere reden is dat het met de geplande baan te lang zou gaan duren voor je een beetje werkbaar geheel zou krijgen.
Dus om praktische en financiële redenen ben ik nogmaals terug gegaan naar AF. Wat is de essentie van mijn ontwerp (groot doorgansstation en een bergstation) en hoe houd ik de zaak uitbreid- en beheersbaar. Daarom ben ik overgegaan op een modulaire baan vwb het doorgangsstation, modules die ik evt zelfs in een standaard module baan zou kunnen laten opnemen, al zie ik dan niet zo snel gebeuren. Achter de twee 120x60 modules zitten een tweetal smalle modules voor het schaduwstation 120x35cm en aan de beide uiteinden een module waarop links ook een klimspiraal staat die het bergstation bereikt en rechts een keerlus die voor en achterkant verbindt.
Het sporenplan ziet er als volgt uit
(https://i.ibb.co/1rwmWCm/modulaire-baan-2b-sm.jpg)
De tafel wordt opgebouwd uit 6 gekoppelde modules met het bergstation boven het schaduwstation.
(https://i.ibb.co/4pktc48/modulaire-baan-2b-onderbouw-sm.jpg)
Doordat ik modulair ben gaan werken kan ik, wanneer deze baan werkt, stap voor stap de modules vervangen/uitbreiden om uiteindelijk toch op de droombaan van dec uit te kunnen komen.
-
Een tafel van dit formaat is zeker beter te behappen Hans. En uitbreiden kan in dit geval inderdaad eenvoudig. Maar je zal zien dat het met deze tafel nog een hele tijd kan duren voor hij aangekleed is. ;)
-
Hoi Hans,
Ik ga mee met de modulaire aanpak. Het geeft eerder (deel)resultaat, je kunt uitbreiden en gaandeweg de nieuwe inzichten verwerken in toekomstige modules.
Het plan ziet er goed uit. Bouwen maar!
Rob
-
Het was weer even stil, maar de werkzaamheden zijn nu echt begonnen. Intussen ook geëxperimenteerd met de wisselaandrijving. In eerste instantie ga ik direct aandrijven met telefoonrelais, die ik ooit in bulk kocht "voor de toekomst". Dat was nog in de tijd dat analoog de norm was. Mogelijk stap ik later over op servo-aandrijving, waarvan ik er ook een redelijk aantal heb liggen. Voorlopig ga ik analoog werken, wel met digitalisering in mijn achterhoofd.
De relais-aandrijving kan uiteraad ook digitaal worden aangestuurd, maar servo-aandrijving kan een 'echter' beeld geven.
Op het anker van het relais heb ik een 1,5mm2 koperdrdaad gesoldeerd. De lengte van de draad werd experimenteel bepaald, zodat de wissels betrouwbaar om worden gelegd.
Afb: Telefoonrelais met draad op anker geslodeerd
(https://i.ibb.co/12ShYq7/wisselaandrijving-01.jpg)
Voor de normale wissels is het vrij simpel af te stellen, maar het dubbele kruiswissel vergde wat extra werk.
Door de draden in de juiste vorm te buigen is de afstelling aan te passen.
Op een paar plekken na, waar er geen ruimte was voor het telefoonrelais op de plek die ik eigenlijk zou willen, zijn ze stroomloos in de hoofd rijrichting. Hoewel de relais niet enorm veel stroom trekken, wil ik de voedingen zo min mogelijk belasten. Als voeding gebruik ik de 6V uitgang van een oude computer power-supply en daarmee kan ik betrouwbaar 7 relais tegelijk aan laten trekken. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de inschakelpiek van de spoel want één voor één kan ik er veel meer omzetten. In de parktijk zal het ook niet voorkomen dat er 7 wissels tegelijkertijd van de hoofdrichting naar de afbuigstand zullen gaan, dus is er genoeg power voor de wissels.
Afb: Dubbele kruiswissel aandrijving (experimenteel aangesloten)
(https://i.ibb.co/hM58z1q/wisselaandrijving-02.jpg)
De onderbouw is ook in een vergevorderd stadium. De modules zijn semi-permanent met elkaar verbonden, maar kunnen simpel door een aantal schroeven los te draaien van elkaar worden gescheiden. Hoewel het niet mijn bedoeling is om naar beurzen te gaan heb ik de uiteinden van de hoofdmodules conform de norm gedimensioneerd, want we kunnen niet in de toekomst kijken.
Afb: Onderbouw modulebaan
(https://i.ibb.co/vXgRgpW/Modulebaan-onderbouw-01.jpg)
De hellingen van en naar het schaduwstation zijn gelegd en op de hellingpercentage gecontroleerd.
Nergens wordt de 3% grens overschreden.
Afb: Onderbouw met hellingen naar schaduwstaion.
(https://i.ibb.co/cXL36Yw/Modulebaan-onderbouw-02.jpg)
De volgende fase is het aanbrengen van geluid isolatie. Of het echt een groot effect heeft weet ik niet, maar de blauwe isolatie dient ook gelijk als basis voor het balast bed.
De isolatie is met sneldrogende houtlijm vastgelijmd. Voor de rechte stukken is de breedte 4cm en voor de bogen heb ik stroken van 2cm gesneden, zodat je het nog prima rond kan leggen. Zodra de eerste helft stevig blijft liggen heb ik de tweede helft er tegenaan geled, zodat je indien nodig nog een klein beetje kan corrigeren.
Afb: Overzicht isolatie bedding.
(https://i.ibb.co/HNJ6Gnz/Modulebaan-onderbouw-03.jpg)
Onder de wissels heb ik op maat gesneden isolatie gelegd met een gleufje waar de wisselaandrijving doorheen steekt.
Afb: Detail isolatie bij de dubbele kruiswissel.
(https://i.ibb.co/KGxdPNw/Modulebaan-onderbouw-03a.jpg)
-
Succes met bouwen Hans, niets leukers als dat, je gedachte over het baanplan, de treinenloop enz.....Ik (we) zien graag je vorderingen...